5G Tüm Dikey Sektörleri Şekillendirecek
Uluslararası Mühendislik ve MIS 2018 Konferansı ve Uluslararası Mühendislik ve Bilgisayar Çalıştayı İstanbul’da düzenlendi. Programa katılan BTK Başkanı Dr. Ömer Fatih Sayan, 5G’nin öneminden bahsetti.
Altınbaş Üniversitesi’nin katkılarıyla düzenlenen Uluslararası Mühendislik ve MIS 2018 Konferansı ve Uluslararası Mühendislik ve Bilgisayar Çalıştayı, İstanbul’da misafirlerini ağırladı. Programa konuşmacı olarak katılan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanı Dr. Ömer Fatih Sayan, “Geleneksel mobil iletişimden yenilikçi fütüristik teknolojilere ciddi bir ayrımın eşiğindeyiz. 5G ve ötesi yeni nesil mobil iletişim teknolojileri, önce iletişim sektörünü değiştirecek ve ardından enerji, imalat, sağlık, otomotiv, ulaştırma ve finans gibi tüm dikey sektörleri şekillendirecek” sözleriyle konuşmasına başladı.
2G teknolojileri ve mobil telefonlar ile artan mobil penetrasyon oranlarının ardından, 3G mobil iletişim teknolojilerinin yüksek veri kullanımına olanak sağladığını hatırlatan Sayan, “Şu anda dünyadaki 7,2 milyar nüfusun üçte biri 4G teknolojilerini kullanıyor. Gelecekte 5G, hem iletişimin hem de diğer sektörlerin paradigmalarını değiştirecek özelliklere sahip. 5G ile sadece insanlar değil, aynı zamanda en büyüğünden en küçüğüne her şey birbiriyle iletişim kuracak. 2025 yılında, dünya genelinde yüz milyar (100 milyar) farklı iletişimin olacağı ve bunların sadece yüzde onunun (% 10) kişisel olacağı tahmin edilmektedir. Bu yeni döneme hazır olmak için, kamu otoriteleri, özel sektör ve akademik toplumun farklı ve tamamlayıcı rolleri vardır. Hâlihazırda kullanımda olan 4G sistemlerine ek olarak, 2020 yılında pazara girmesi beklenen beşinci nesil (5G) mobil iletişim teknolojilerine yönelik standardizasyon çalışmaları sürdürülmektedir. Bu amaçla 3GPP bağımsız 5G Yeni Radyo spesifikasyonunu onayladı. Standardın bağımsız olmayan (non- standalone - NSA) versiyonu 2017’nin Aralık ayında kabul edildi. Standardın NSA kısmı LTE çekirdek şebekeden faydalanırken SA kısmı bağımsız olarak konuşlandırılacak” şeklinde konuştu.
5G teknolojisini, iletişim sektörünü ve iletişim teknolojisi altyapısını kullanarak dikey sektörlerde inovasyonu tetikleyerek verimlilik, sürdürülebilirlik ve genel refahı artırarak sosyo-ekonomik dönüşümlerin güçlendirilmesinde önemli bir rol oynayacağını dile getiren Sayan, “5G, LTE'nin evrimi ile elde edilenleri tamamlayarak ve bazı radikal yeni yetenekleri de ekleyerek çok daha fazlasını getirecektir. 5G sosyal değişme potansiyeline sahip olacak. 5G temel olarak üç ana maddeyi kapsamaktadır. Bunlar: gelişmiş mobil geniş bant (eMBB), ultra güvenilir düşük gecikmeli iletişim (URLLC) ve büyük makine tipi iletişim (mMTC). Yüksek veri hızı, çok düşük gecikme, daha yüksek veri kapasitesi, enerji ve maliyet verimliliği ile 5G'nin enerji, otomotiv, sağlık, ulaşım ve lojistik, çevre ve tarım, medya ve eğlence gibi sektörlerde önemli değişimlere olanak sağlayacağı öngörülmektedir. Öte yandan 5G ile birlikte, çekirdek ağda ve fiziksel ağda önemli değişiklikler bekleniyor. İşletmeciler şebekelerini yazılım ve sanal tabanlı hale getirmek için çalışmalarını hızlandırdılar. SDN / NFV uygulamaları ve sanal ağ fonksiyonları bu kapsamda çok önemli bir role sahiptir. Milimetre dalgası, ağ dilimleme, masif MIMO ve diğer altyapı uygulamaları da ayrıca çok önemli konuları oluşturmaktadır. Bu teknolojiler 5G'nin gereksinimlerini karşılayacaktır” ifadelerini kullandı.
Dünyada 5G Üzerine Yoğun Çalışmalar Var
BTK tarafından "5G ve Dikey Sektörler Raporu" hazırlandığı bilgisini de paylaşan Sayan, “Dünyada 5G ve ötesi teknolojiler üzerinde yoğun çalışmalar var. 5G ve ötesi yeni nesil mobil haberleşme sistemlerinde yerli ve milli dünya pazarında yer alacak katma değeri yüksek ürün, hizmet ve teknolojiler geliştirmek amacıyla ulusal ve uluslararası seviyede kamu-sanayi ve akademinin işbirliği ile ekosistemdeki paydaşlarla çalışmalar yapılması amacıyla 5GTR Forum kurulmuştur. 5GTR Forum çalışmalarının kısa süre içerisinde verimli yol alabilmesini sağlamak üzere; 5GTR Forum organizasyon yapısı altında Çekirdek Ağ, Fiziksel Ağ, Hizmet ve Uygulama ile Standardizasyon çalışma grupları kurulmuş ve bu dört çalışma grubunun altında da 15 tane alt çalışma grupları kurularak, faaliyetlerine başlamıştır. Bu çalışma gruplarından öncelikle Ülkemiz için 5G ve ötesindeki öncelikler ve yol haritalarını içeren bir beyaz kitap hazırlanmakta olup şu anda beyaz kitap tamamlanmak üzeredir. Daha sonra ise beyaz kitapta belirlenecek öncelikler ve yol haritasına göre ülkemizdeki öncelikli konularda projeler üretilmesi hedeflenmektedir” açıklamalarında bulundu.
Başkan Sayan, uluslararası işbirliklerine de büyük önem verdiklerini vurguladı ve ekledi: “Uluslararası işbirlikleri çerçevesinde, Seul'de gerçekleştirilen 4. Küresel 5G Etkinliğinde, 5GTR Forumunun muadili olan kuruluşlarla dış ilişkilerinin geliştirilmesi hedefine yönelik olarak; 5GTR Forum ile 5G Forum Kore arasında ve 5GTR Forum ile Japonya 5GMF arasında hazırlanan iki ayrı Mutabakat Zaptı 23 Kasım 2017 tarihinde imzalandı. 5G ve ötesi teknolojiler konusunda en iddialı ülkelerden olan Kore ve Japonya’nın 5G Forumları ile yapılan bu işbirliği anlaşması ile 5GTR Forumu ve söz konusu platformlar arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesinin Ülkemizde gerçekleştirilen 5G ve Ötesi çalışmalarının geliştirilmesi ve dünyada meydana gelen gelişmelerden haberdar olunması açılarından faydalı olacağı değerlendirilmekte, özellikle Ülkemizdeki ve Kore ile Japonya'daki üniversiteler, işletmeciler, üreticiler arasındaki işbirliklerinin yolunun açılacağı beklenmektedir.”
5G’ye yönelik yürütülen bir diğer önemli proje olan “5G Vadisi Açık Test Sahası”ndan bahseden Başkan Sayan, “BTK koordinasyonunda yürütülen 5G Vadisi Açık Test Sahası Projesi ile ODTÜ, Bilkent, Hacettepe Üniversitelerinin yerleşkeleri ile BTK Merkez Binası arasındaki alanı kapsayacak bölgede üniversitelerin, araştırma merkezlerinin, şirketlerin, start-up’ların 5G ve Ötesi’ne ilişkin uygulama ve teknolojileri test edebilecekleri ve katma değer oluşturabilecekleri bir ortamın oluşturulması hedeflenmiş, 5G Vadisi Açık Test Sahası İşbirliği Protokolü, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Hacettepe Üniversitesi, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Avea İletişim Hizmetleri A.Ş, Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Vodafone Telekomünikasyon A.Ş. tarafından 15 Ağustos 2017 tarihinde BTK 17. Kuruluş Yılı Etkinlikleri kapsamında gerçekleştirilen bir törenle imzalanmıştır.
5G Vadisinde, BTK, üniversiteler ve işletmecilerin işbirliği ile 5G ve Ötesi teknolojilerin ARGE, ÜRGE ve testlerinin yapılacağı bir altyapı kurulması planlanmakta olup, protokol taraflarının temsilcilerinden oluşan 5G Vadisi Yürütme Kurulu bu kapsamda çalışmalarına başlamıştır. 5G Test Şebeke Altyapısı kurulması konusuna ilişkin olarak, şebekenin fiziksel ağ, çekirdek ağ ile hizmet ve uygulama alanındaki alt bileşenlerine yönelik alınabilecek aksiyonlar konusunda, protokol tarafları ve konuyla ilgili çalışmaları bulunan kurum ve kuruluşlar ile çeşitli görüşmeler yapılmıştır. 5G Vadisi Açık Test Sahası’nda ayrıca, ülkemizin kısa orta ve uzun vadede 5G ve Ötesi konularında ihtiyaç duyacağı nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesine katkı sağlamak üzere üniversiteler ve disiplinler arası bir “5G ve Ötesi Ortak Lisansüstü Destekleme Programı” oluşturulması amacıyla 24 Mayıs 2018 tarihinde yapılan törenle 5G Vadisi tarafları ile imza protokolü yapılmıştır. Programın, ileri iletişim teknolojileri üzerinde sürdürülebilir yetkinlik oluşturması ve yapılacak tez çalışmalarıyla patentler, projeler, makaleler, spin-off firmalar gibi çok çeşitli formlarda çıktılar üretmesi hedeflenmektedir. Öte yandan benzer bir projenin İstanbul’da da hayata geçirmeyi hedefliyoruz” sözleriyle konuşmasını noktaladı.